Noworodek w foteliku, czyli jak przewozić maluszka w aucie?

Praktycznie każdy temat powiązany z hasłem noworodek w foteliku samochodowym musi się rozpocząć od przypomnienia aktualnych przepisów o ruchu drogowym oraz od uświadomienia sobie, że noworodek to nie pomniejszona kopia dorosłego człowieka. Różnice w budowie anatomicznej malca i dorosłego człowieka pociągają więc za sobą bardzo precyzyjne wymagania na rzecz noworodka.

Noworodek w foteliku a przepisy prawa

Zgodnie z aktualnie obwiązującymi przepisami w pojazdach mechanicznych typu M1 do przewozu maksymalnie 8 osób oraz w autach ciężarowych typu N1, N2, N3 każde dziecko od biologicznego urodzenia, aż do 150 cm wzrostu musi podróżować w dziecięcym foteliku samochodowym. Choć ustawodawca w ustawie o ruchu drogowym bardzo często opisuje bardzo nieprecyzyjnie dziecięce foteliki samochodowe jako urządzenia podtrzymujące, to jednak wyraźnie wskazuje, że muszą być one montowane i używane zgodnie z instrukcją producenta.

Wszyscy odpowiedzialni rodzice wiedzą, że dziecko jest bardzo delikatne, a siły bezwładności wyzwolone w skutek zderzania samochodowego potrafią z łatwością giąć blachy auta. Pojawia się wiec pytanie, jak przewozić delikatnego noworodka, aby zapewnić mu maksymalną ochronę.

Jaki fotelik dla noworodka wybrać?

Zacznijmy od wyboru fotelika. Aktualnie obowiązują dwie unijne dyrektywy ECR R 44 i ECE R 129, które precyzyjnie opisują, jakie wymogi musi spełnić fotelik oraz jak być montowany, aby zapewniać dziecku właściwą ochronę. Starsza dyrektywa ECR R 44 sprawdzała jakość fotelików wyłącznie przy symulacji zderzenia czołowego przy prędkości 50 km/h, natomiast ta nowsza w sprawdzad odatkowo skutki uderzenia bocznego przy prędkości 25 km/h.

Od momentu wejścia w życie nowej dyrektywy wszystkie nowe modele fotelików samochodowych muszą spełniać wymogi nowej normy ECE R 129 natomiast te stare, które uzyskały certyfikat jeszcze według starej dyrektywy ECR R 44/04 mogą być sprzedawane tak długo jak będzie na nie popyt.

Czy to oznacza, że stare są gorsze? Odpowiedź nie jest taka prosta. Na 100% zgadzamy się z tezą, że nowa norma lepiej bada jakość fotelików pod kątem bezpieczeństwa. Powodów wyższości nowej dyrektywy jest wiele:

• dodatkowe badanie zderzenia bocznego,
• więcej punktów pomiarowych uzyskiwanych nowszych fantomów,
• koncentrowanie się wokół pewniejszego i bezpieczniejszego montażu typu ISO-fix.

W tym artykule nie będziemy dokładniej opisywać różnic pomiędzy dwoma dyrektywami, a jedynie wskażemy, w jaki sposób zdobyć informacje jaki poziom bezpieczeństwa reprezentują wybierane fotele. Przypominamy, że obie wymagane prawem dyrektywy odpowiadają wyłącznie na pytanie, który fotelik dla noworodka zalicza test, a który nie.

Od lat na rynku funkcjonują równolegle nieobowiązkowe komercyjne testy, które starają się użytkownikowi bardziej precyzyjnie podpowiedzieć, który fotel wypada lepiej lub gorzej od konkurenta. Przykładowo rozpoznawalna w Polsce niemiecka firma Allgemeiner Deutscher Automobil Club (ADAC) wydaje opinie porównawcze w oparte o następujące wskaźniki:

Dodatkowe kryteria

Subiektywna ocena testujących wpływając na finalny wynik

Radzimy wszystkim potencjalnym nabywcom nowych foteli oprócz upewniania się,że fotel posiada obowiązkowe certyfikaty porównanie jego wyników w testach komercyjnych. Nasi pracownicy dodatkowo służą pomocą w interpretacji tych wyników. Na tej podstawie mamy pierwsze kryterium pozwalające nam wybrać jakościowo fotelik dla noworodka.

Pamiętajmy, że obie dyrektywy zawsze i wyraźnie wskazuje grupę foteli dziecięcych dedykowanych noworodkom. Poznacie to Państwo po pomarańczowy naklejkach obowiązkowo umieszczanych na każdym foteliku, które zawierają jednoznaczne informacje o przeznaczeniu. Stara dyrektywa zapodstawowy wskaźnik bierze masę całkowitą dziecka i jako właściwe dla noworodków wskazuje foteliki do 13 kg. Natomiast nowa dyrektywa opiera się o wskaźnik wzrostu. Dyrektywa ECE R 129 jednoznacznie podpowiada jako prawidłowe foteliki dla noworodków foteliki do wzrostu ok 87 cm. Wybór fotela ze względu na wielkość dziecka to drugie kryterium związane z właściwym wyborem dziecięcego fotelika samochodowego dla noworodka.

Jak zamontować fotelik dla noworodka?

Innym odrębnym tematem prawidłowego przewożenia noworodka są tematy związane z dopasowaniem fotelika do samochodu i jego prawidłowym montażem. Tutaj na tym etapie zachęcamy ponownie do kontaktu z naszymi pracownikami sklepu Mama i Ja, którzy przechodzą specjalne szkolenia oraz mają wieloletnie doświadczenie w prawidłowym dopasowaniem fotelika do samochodów. Jesteśmy w 100% zwolennikami mocowań ISO-fix, które eliminują błędy montażowe oraz stabilizują i poprawiają mocowane szczególnie w kwestii uderzeń bocznych.

Temat foteli z ISO-fix, ich podział, certyfikacja, zalety to jednak obszerny temat na osobny artykuł.

Kolejnym i chyba najważniejszym wątkiem w kwestii prawidłowego przewożenia noworodków jest kwestia, jak i gdzie przewozimy noworodka. Jeżeli wyjdziemy z założenia, że mają już Państwo właściwy fotel (najlepiej na bazie z zapięciami ISO- fixstandard I Size)zostaje wiedzieć jak montować fotelik z noworodkiem. Bezwzględnie zachęcamy do zapoznania się z instrukcją montażu zakupionego fotelika. Montaż oraz regulację realizujemy zgodnie z umieszczonymi tam wytycznymi.

Noworodek w foteliku – pozycja zawsze tyłem do kierunku jazdy!

Aby mówić o prawidłowej regulacji urządzenia podtrzymującego dla noworodka (definicja dziecięcego fotelika samochodowego ustawodawcy), kąt nachylenia pomiędzy linią wyznaczoną przez plecy dziecka, a pionem, powinien zawierać się pomiędzy 30-45 stopni. Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek problemy lub wątpliwości z prawidłowym montażem czy regulacją pozycji, zachęcamy do bezpłatnej konsultacji w sklepach Mama i Ja.

Rzeczą najistotniejszą jest świadomość, że w tej grupie wiekowej noworodki podróżują wyłącznie tyłem do kierunku jazdy. Dlaczego to jest takie ważne? Jak wynika ze statystyk powypadkowych około 65% wypadków to zderzenia czołowe wytwarzające największe siły bezwładności, które powodują że przemieszczamy się do przodu wbrew naszej woli.

Przypominamy ponownie – noworodek ma inną budowę anatomiczną niż osoba dorosła i jest gorzej przystosowany do przetrwania wypadku. Poczynając od głowy, głowa noworodka to 25 % masy całego ciała, gdzie u dorosłego to zaledwie ok. 12% masy ciała. Powszechnie występująca u noworodka tkanka chrzęstna, a nie jak u dorosłego tkanka kostna czy inne kwestie, jak niewykształcone kręgi szyjne powodują, że mały podróżny jest bardziej wrażliwy i słabszy w pokonywaniu przeciążeń. Biorąc to pod uwagę tylko pozycja tyłem do kierunku jazdy pozwoli ciału dziecka, a szczególnie głowie znaleźć wsparcie w oparciu fotela.

Proszę nam wierzyć, że wszystkie laboratoria świata zalecają bezwzględnie, aby dzieci jeździły tyłem do kierunku jazdy tak długo, jak się tylko da!

Jest to jedyny sposób, aby ciało noworodka wspierane przez konstrukcję fotela było w stanie pokonać potężne siły przeciążeniowe. Świadomość i potrzeba przewożenia małych dzieci w pozycji tyłem do kierunku jazdy jest tak istotna, że wprowadzono w życie nową dyrektywę ECE R 129 która jednoznacznie wymusza obowiązek jazdy tyłem do kierunku jazdy, aż do 15 miesiąca życia dziecka.

Liczymy, że nie mają już Państwo wątpliwości co do montownia foteli dla noworodków wyłącznie tyłem do kierunku jazdy i przypominamy, że do 15 miesiąca ten obowiązek jest wymuszany prawem, a względem starszych dzieci zdrowym rozsądkiem.

Noworodek w samochodzie powinien podróżować z tyłu

Teraz pozostaje więc kolejne pytanie, gdzie zamontować fotelik samochodowy w samochodzie. Tutaj też z pomocą przychodzą nam wnioski wypływające ze statystyk powypadkowych. Tak jak wskazywaliśmy w innym artykule, miejsce obok kierowcy to miejsce w którym dochodzi do największej liczby urazów. Nie ma znaczenia, czy siedzi tam dziecko w foteliku czy osoba dorosła. To tutaj statycznie jest największe ryzyko pojawienia się urazów. W zawiązku z tą wiedzą, jak możemy to nie montujmy obok kierowcy dziecięcego fotelika samochodowego. Optymalnym miejscem dla  fotelika jest środek tylnej kanapy samochodowej.

Jak wskazują przytaczane już powyżej statystyki powypadkowe, w przypadku uderzeń bocznych, których łącznie jest około 36%, rozkładają się one mniej więcej po równo na uderzenia przychodzące z prawej lub lewej strony. Oznacza to, że miejsce w środku pojazdu z tyłu jest równo oddalane od teoretycznych stref zgniotu wyzwolonych uderzeniem z prawej lub lewej strony auta. Jeżeli z jakiegoś powodu montaż fotelika jest tam niemożliwy (np. brak trójpunktowych pasów, złe wyprofilowanie kanapy itp.) rekomendowanym wtedy miejscem jest miejsce za pasażerem po prawej stronie auta. Czynnikiem decydującym jest tutaj wyjmowanie dziecka po stronie chodnika. W przypadku montażu fotelika za kierowcą stwarzamy niepotrzebne ryzyko przebywania z dzieckiem na jezdni.

W jakiej sytuacji lepiej przewozić dziecko z przodu?

Wcześniej „zniechęcaliśmy” Państwa do montażu fotelika samochodowego na przednim siedzeniu, ale są sytuacje wynikające z nawyków czy działań kierowcy które mogą zwiększać ryzyko wypadku. Chodzi o sytuacje, kiedy w pojedzie oprócz dziecka jest tyko kierowca, a młody pasażer w foteliku z tyłu sygnalizuje jakiś dyskomfort. Jeżeli w tej sytuacji kierowca nie zatrzyma pojazdu tylko obraca głowę do tyłu w celu zapoznania się z problemem, może stworzyć niebezpieczną sytuację na drodze. Proszę pamiętać, że w każdej sekundzie przy prędkości 70 km/h pokonujemy dystans ponad 20 m Jeżeli zdecydujemy się na obrót głowy i podejmiemy proste czynności jak np. odpięcie zamka w ubiorze dziecka, poprawę smoczka, to niezauważalnie i łatwo przejdziemy dystans ponad 100 m.

Jest to prowadzenie auta bez jakiejkolwiek kontroli wzrokowej nad torem jazdy czy wydarzeniami pojawiającymi się niespodziewanie na drodze. Przytaczane po raz kolejny statyki powypadkowe sugerują, że pomimo wcześniejszych uwag, montaż z przodu zmniejsza ryzyko wypadkowe pojazdu ponieważ kierowca równocześnie ma możliwość obserwacji drogi i dziecka. Bezwzględnie jednak zachęcam do zatrzymywania auta na poboczu lub parking w celu wykonywania jakichkolwiek, różnych aktywności przy dziecku.

Przy montażu fotelika z przodu obok kierowcy przypominamy o obowiązku wyłączania poduszki powietrznej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami montaż tyłem dziecięcego fotelika samochodowego z przodu jest możliwy wyłącznie w pojazdach posiadających funkcje dezaktywacji poduszki powietrznej. Czynność tą należy wykonać bezwarunkowo ponieważ otwierająca się poduszka zawsze uderzy w wystającą do przodu część fotelika. Współczesne poduszki otwierają się z prędkością około 300-350km/h co wyzwala potężną siłę uderzeniową.

Jak przewozić noworodka w samochodzie bez fotelika?

Na koniec informacji jak przewozić noworodki informujemy, że w naszych sklepach Mama i Ja są w sprzedaży atestowane gondole do przewozu noworodków w pozycji leżącej. Jest to szczególnie ważne dla małych pasażerów z problemami medycznymi lub gdy podróż ma trwać stosunkowo długo, szczególnie w pierwszych miesiącach życia dziecka. Zgodnie z badaniami Uniwersytetu w Bristolu z 2016 noworodki mogą być narażone na ryzyko wystąpienia trudności w oddychaniu, jeżeli pozostają w foteliku samochodowym przez dłuższy czas szczególnie podczas podróży samochodem. Rekomendacja uniwersytecka zaleca szczególnie w pierwszym miesiącu życia noworodka kontynuować podróż nie dłużej niż 30 min w foteliku samochodowym w wymuszonej konstrukcją fotelika pozycją półleżącą. Przy konieczności dłuższych podróży z pomocą przychodzą atestowane zgodnie dyrektywą ECE R 129 gondole, gdzie dziecko podróżuje w pozycji na płasko. Przykładem takiej dobrej gondoli wózkowej jest gondola firmy Maxi Cosi model Jade, która zdobyła maksymalną ocenę 5 gwiazdek w rankingu niemieckiej firmy konsumenckiej StiftungWarentest. Innym rozwiązaniem jest decyzja zakupowa fotelika firmy KiddyEvoluna I-Size 2, który posiada unikatową funkcję rozkładania na płasko również trakcie podróży.

Podsumowując: jak prawidłowo przewozić noworodka w foteliku?

Wybierajcie Państwo, w miarę możliwości, najbezpieczniejsze foteliki samochodowe dostosowane do odpowiedniej grupy wiekowej. Informacje zawsze znajdziecie na pomarańczowej etykiecie certyfikacyjnej umieszczonej na foteliku.

Dzieci do 15 miesięcy, a więc również i noworodki przewozimy wyłącznie tyłem do kierunku jazdy. Najbezpieczniejszym statystycznie miejscem dla dziecka jest środek pojazdu na tylnej kanapie. Jeśli montaż tam jest niemożliwy, wtedy rekomendujemy miejsce za pasażerem z po prawej stronie pojazdu.

W przypadku montażu fotelika dziecięcego z przodu auta zawsze dezaktywujemy poduszkę powietrzną. Montujemy fotele tylko zgodnie z instrukcją montażu.

Podróżując z dzieckiem pamiętaj, że mały pasażer potrzebuje odpoczynku w postaci przerw w podróży, odpowiedniej temperatury, ochrony przed słońcem i regularnego nawodnienia.